అమ్మ పాదాలు*

సాయంకాలం ఆమె నడచి వస్తూ ఉంటుంది. కన్నీటి పొరలా, కింద బరువుగా తడి తడిగా కదులాడే కనుగుడ్లలా, భారంగా నెమ్మదిగా ఆమె పాదాల కింద ప్రపంచం తేలికవుతుంది. విశ్వమంత వొత్తిడి పాదాలలో - నెమ్మదిగా ఒక్కక్క అడుగే వేస్తూ ఆమె సాయం సంధ్యలో, దారి పక్కగా తల వంచుకుని గులక రాళ్ళలా వొత్తుకుంటున్న పాదాలతో, బాధతో దేహాన్నీ అంతకు మించి మనస్సులోని భారాన్నీ మోస్తున్న పాదాల వంక చూస్తూ, తల వంచుకుని నడచి వస్తూ ఉంటుంది. కళ్ళకీ పాదాలకీ తేడా లేని క్షణాలవి. రహదారిపై బరువుగా పడుతున్నవి పాదాలా లేక నొప్పిని అణచి పెట్టుకున్న నయనాలా?

ఒకప్పుడు, బంగారపు నీటి పాయల్లా ఉన్న పాదాలు, తొలి సూర్యకాంతీ సిగ్గు పడే పాదాలు, ఇకిప్పుడు, అంతిమంగా రక్తం గడ్డ కట్టుకుపోయినట్టు నీరు పట్టి వాపుతో కదులుతుంటాయి. ఒక సమగ్ర ప్రేమమయ, దు:క్క మయ జీవితాన్ని చూడాలా? అమ్మ పాదాల్ని చూడండి. భూమిపై మరో భూమిలా, ధూళి అంటుకుని పగుళ్లతో బాధగా వర్షిస్తున్న బరువైన పాదాలు. ఎప్పుడైనా దగ్గరగా చూస్తానా, పాదాలు, మోకాళ్ళ నొప్పుల కింద నుంచి, శ్రమతో, జీవితం ఆకస్మికంగా ఇచ్చిన దు:క్కంతో వాచీ, కనుల కిందటి నల్లటి చారల్లా, అస్వస్థతతో మొలకెత్తిన దిగులు మొక్కల్లా, నెమ్మదిగా తమ గురించి చెబుతాయి. ఆ రెండు పాదాలు, పైగా రెండు చంచల జీవితాలు. తన హస్తాలతో పాదాలని వొత్తుకుంటూ

గాజుల సన్నటి వొణుకుల మధ్య, చేతి వేళ్ళకు పైగా పాదాల్ని చూసే ఆ రెండు కనులు. ఒక దు:క్కం. ఒక బాధ. ఎప్పుడూ ఉండే దిగులు. ఆకస్మికంగా వృద్ధాప్యం - అనుకోకుండా, ఇదిగో ఈ మజిలీలో కాదు - అనుకోకుండా, పోనీ ఊహించనైనా లేదు. నెమ్మది నెమ్మదిగా పాదాల నుంచి మొదలయ్యి క్రమ క్రమంగా పైకి పాకుతున్న నొప్పిలా, తునా తునకలయ్యిన మానవ సంబంధాలు. బాధ, నిదుర పట్టని రాత్రుల్లలా, శారీరికమైన నొప్పి కాదు, అంత కన్నా అంతకు మించినదేదో గుండెలో, ఆ రెండు హృదయపు మడతల్లో, క్రమ పద్ధతిలో కొట్టుకునే ధ్వనుల్లో ఒకటి తప్పిపోయింది. ఈ రద్దీలో మనుషులమని మరచిపోయే క్రమంలో లేదా మనుషులమని జ్ఞాపకముంచుకునే ప్రయత్నంలో ఒక ధ్వని కొట్టుకు పోయింది. కాలపు వర్షంలో, అసంఖ్యాక లబ్ డబ్ చినుకుల మధ్య నుంచి ఒక చినుకు నిశ్శబ్ధంగా మాయమయ్యింది. పరా మర్సించేందుకు, ఉదయం నుంచి సాయంత్రం దాకా, అలసటభరితమైన క్షణాలలో, ఏ ఒక్క రక్త కణమూ దగ్గర లేక, కళ్ళ ముందు ఉండే పాదాలతో, ఊహ తెలిసినప్పటి నుండీ జీవితాన్ని పంచి ఇస్తున్న చేతులతో, ఒక్కతివే, సాయంసంధ్యలో, కళ్ళ కింద పారాడే, కంపించే గాలికి పడి లేచి పాదాల చుట్టూ ఒదార్పులా చుట్టుకునే ధూళితో ఇంటికి తిరిగి వస్తూ నువ్వు.

నిరంతరం ఇంటికి. పగటి వొత్తిడి లోంచి రాత్రి రంపపు కోతలోకి, ప్రతీ రోజూ ఇంటికి. ఏమీ లేని ఇంటికి. నాలుగు గోడలు తప్ప ఇన్ని నవ్వులూ మాటలు పువ్వులూ పిడికెడంత హృదయమైనా లేని ఇంటికి. బలహీనమౌతున్న మోకాళ్ళలా, కాస్తంత దూరం నడవగానే సహకరించని పాదాలలా, కుంటుకుంటూ నెమ్మదిగా మౌనంగా నువ్వు ఇంటికి. నీ రాక కోసం ఎదురు చూసే నాలుగు మొక్కల కోసం, నీ చేతి స్పర్శకై ఎదురుచూసే గేటు కోసం నీ పాదాల తడికై మిగిలి ఉన్న నేల కోసం, నువ్వు పెట్టే ముద్ద అన్నం కోసం విప్పారిన కనులతో చూసే కుక్క కోసం, జీవితాన్ని మోస్తున్న పాదాలతో, భుజానికో సంచితో, మనస్సులో యింకా మనుషుల పట్ల ప్రేమతో, ఓపికగా, ప్రపంచమంతా మోయలేని దు:క్కాన్ని మునిపంట నొక్కి పట్టుకుని, నిర్లిప్తంగా నెమ్మదిగా, కన్నీటి వెనుక భారంగా కదులాడే కనుగుడ్ల పాదాలలా, సాయం సంధ్యలో కుంగిపోతున్న రక్తం ముద్ద మధ్యగా ఇంటికి తిరిగి వస్తూ, అమ్మా, నువ్వు.